Het is een vraag die regelmatig wordt gesteld: in hoeverre zijn de gedragingen die mijn kind laat zien onder te brengen onder de noemer creatief hb, of onder autisme?
Het lastige is dat er creatief denkende hoogbegaafde kinderen zijn die óók een vorm van autisme hebben.
Er zijn echter ook heel veel creatief denkende hoogbegaafde kinderen die dingen laten zien die heel sterk lijken op autisme maar waar het dat niet is.
Mijn ervaring is dat de autisme kenmerken toenemen naarmate het kind zich niet gehoord, niet gezien en niet begrepen voelt. Oftewel, wanneer er sprake is van een groot gevoel van onveiligheid of (school) trauma.
Kinderen die zich niet veilig voelen hebben een sterke behoefte aan voorspelbaarheid. Dat is ook precies de reden waarom kinderen steeds sterker zelfbepalend gedrag laten zien. Hoe meer zij de controle kwijt zijn, hoe sterker zij de controle willen pakken.
Dit gedrag lijkt erg op autisme.
Het grote verschil zit hem er echter in dat creatief denkende hoogbegaafde kinderen wèl behoefte hebben aan die voorspelbaarheid omdat zij het grote geheel willen zien, maar ook makkelijk kunnen afwijken van vaste routines omdat de behoefte aan nieuwe ervaringen en ideeën hen juist uitdagen en inspireren. Zij voelen zich vaak verveeld of gefrustreerd in een omgeving die te voorspelbaar of rigide is.
Voor kinderen met autisme is de voorspelbaarheid van vitaal belang. Zij gedijen juist in een gestructureerde omgeving waar routines en regels duidelijk zijn. Onverwachte veranderingen kunnen hen angstig of overstuur maken, omdat het moeilijk voor hen is om zich aan nieuwe of onvoorspelbare situaties aan te passen. Deze behoefte aan voorspelbaarheid komt voort uit de manier waarop ze informatie verwerken en de wereld om hen heen begrijpen. Een vertrouwde routine helpt hen om zich veilig en gegrond te voelen, en minimaliseert sensorische of emotionele overprikkeling.
Sociale Contacten
In sociale situaties zijn de verschillen tussen creatief denkende hoogbegaafde kinderen en kinderen met autisme misschien wel het meest uitgesproken.
Creatief denkende hoogbegaafde kinderen kunnen sociaal vaardig zijn, maar hebben vaak de neiging om zich aan te trekken tot gelijkgestemden die hun interesses delen. Ze hebben vaak een sterk ontwikkeld gevoel voor humor, empathie en kunnen complexe sociale signalen begrijpen. Ze kunnen echter ook gefrustreerd raken als anderen hun creatieve ideeën niet begrijpen of waarderen. Dit kan ertoe leiden dat ze zich soms terugtrekken of zich selectief sociaal opstellen, voornamelijk tijd doorbrengend met een paar goede vrienden die hen begrijpen, ( al dan niet online) of alleen.
Kinderen met autisme hebben vaak meer moeite met sociale interactie. Ze kunnen uitdagingen ondervinden bij het begrijpen van non-verbale signalen zoals gezichtsuitdrukkingen, lichaamstaal en oogcontact. Dit kan hen kwetsbaar maken voor sociale misverstanden en isolatie. Bovendien vinden ze het vaak lastig om in te schatten wat passend sociaal gedrag is in verschillende situaties, wat kan leiden tot ongemakkelijke of ongepaste interacties. Terwijl sommige kinderen met autisme verlangen naar sociale contacten, weten ze niet altijd hoe ze die moeten aangaan of onderhouden, en anderen kunnen zich liever terugtrekken omdat sociale situaties hen te veel energie kosten.
Conclusie
Belangrijk is om naar het hele kind en het kind in de situatie te blijven kijken. Vaak wordt er aan autisme gedacht wanneer het kind al enige tijd op school zit terwijl er vóór die tijd niets aan kenmerken te zien was.
Wanneer je twijfelt is het altijd verstandig om een specialist mee laten kijken!
コメント